Het afschaffen van de oudedagsreserve, FOR, is opgenomen in de belastingplannen 2023. Als de Tweede en Eerste kamer de plannen aannemen dan kan je als ondernemer in de inkomstenbelasting alleen nog in 2022 een dotatie doen aan de FOR.
Als je als ondernemer in de inkomstenbelasting, IB-ondernemer, een dotatie doet aan de FOR, heb je een aftrekpost op de winst. Je bespaart hiermee op dat moment belasting en bouwt tegelijkertijd een potje op voor het pensioen. Uiteindelijk moet je in beginsel altijd belasting gaan betalen over dit potje. Dit moet in één keer als je de FOR niet volgens de voorwaarden inzet of in termijnen als de FOR vanaf het pensioen in termijnen volgens de voorwaarden wordt uitgekeerd. Als je over de FOR in één keer afrekent, kunt hierop in bepaalde gevallen wel de stakingsaftrek in mindering brengen voor zover deze nog niet is benut. De dotatie aan de FOR is daarom in de meeste gevallen feitelijk alleen belastinguitstel.
De FOR biedt alleen zekerheid voor jouw pensioen als je ook daadwerkelijk het vermogen hiervoor reserveert. In de praktijk blijkt dat in ongeveer de helft van de gevallen de FOR uiteindelijk niet wordt of kan worden aangewend voor pensioen. Daarom wil het kabinet de FOR vanaf 2023 afschaffen. Tegelijkertijd wil het kabinet daarmee zorgen voor een meer gelijke belasting van werknemer, IB-ondernemers en dga’s.
Dit betekent dat 2022 waarschijnlijk het laatste jaar is waarin je kunt doteren aan de FOR. Heb je een gebroken boekjaar, dan is het boekjaar dat aanvangt vóór 1 januari 2023 het laatste jaar waarin je kunt doteren aan de FOR.
De FOR wordt niet in een keer volledig afgeschaft. Voor alle tot en met 31 december 2022 opgebouwde bedragen in de FOR blijft de huidige regeling bestaan. Je kunt dus vanaf 2023 niet meer doteren aan de FOR, maar wel de huidige FOR handhaven.
Ook over de huidige FOR betaal je uiteindelijk in beginsel een keer belasting. Als je de FOR in een keer laat vrijvallen, betaal je op dat moment over de gehele FOR belasting. Zoals eerder opgemerkt, kun je hiervoor in bepaalde gevallen wel de stakingsaftrek gebruiken. Zet je de FOR om in een lijfrenteproduct, dan betaal je belasting over de uitgekeerde lijfrentetermijnen.
Nu de mogelijkheid van opbouw van de FOR waarschijnlijk vervalt, is het verstandig om na te denken over een andere manier van sparen voor jouw pensioen. Zo zouden deelname aan een collectieve pensioenregeling voor zelfstandigen of de aankoop van een lijfrente mogelijkheden kunnen zijn. Uiteraard kun je ook op een andere manier vermogen voor jouw oude dag opzij zetten.
Het voorstel om de FOR af te schaffen, moet nog worden goedgekeurd door de Tweede en Eerste Kamer.