Augustus 2010
'Scheiden doet lijden'. Het wordt echter helemaal wrang als je na een echtscheiding geconfronteerd wordt met schulden van jouw ex-echtgeno(o)t(e). Dat overkwam een vrouw die door de Belastingdienst voor de helft aansprakelijk werd gesteld voor de nog onbetaalde belasting- en premieschulden van haar ex-man. De vrouw liet het hier echter niet bij zitten en begon een proces tegen de aansprakelijkstelling. Uiteindelijk besliste de Hoge Raad dat de vrouw niet aansprakelijk gesteld kon worden.
Wat voorafging
De vrouw was tot april 2004 in algehele gemeenschap van goederen gehuwd met een rijschoolhouder. In juni 2004 doet de vrouw afstand van de huwelijksgoederengemeenschap. Haar ex-man heeft, over de jaren 1996 tot en met 2002, een belasting- en premieschuld opgebouwd van in totaal € 68.475. Als in 2006 blijkt dat de schuld niet meer bij de man te verhalen is, wordt de vrouw door de Belastingdienst voor de helft van de belastingschulden aansprakelijk gesteld. Zowel de rechtbank als het hof in ’s-Gravenhage beslist dat de vrouw niet aansprakelijk gesteld kan worden. Ditmaal laat de staatssecretaris van Financiën het er niet bij zitten en stelt beroep in cassatie in.
In het Burgerlijk Wetboek is de aansprakelijkheid geregeld voor huishoudelijke schulden. In artikel 1:85 BW is bepaald dat echtgenoten aansprakelijk zijn voor verbintenissen die zijn aangegaan 'ten behoeve van de gewone gang van de huishouding'. Volgens de staatssecretaris behoren aanslagen inkomstenbelasting tot deze kosten.
De Hoge Raad
De Hoge Raad besliste echter anders: belastingen die worden geheven naar het inkomen (zoals de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen en de premie ziekenfondswet) behoren niet tot uitgaven 'ten behoeve van de gewone gang van de huishouding'. Betaling van deze belastingschulden strekt namelijk tot voldoening aan wettelijke verplichtingen tegenover de overheid. Hierna resteert vrij besteedbaar inkomen dat kan worden aangewend voor uiteenlopende doeleinden, al dan niet voor de gewone gang van de huishouding.
Klein addertje onder het gras
Niet duidelijk is of deze uitspraak ook ziet op andere belastingsoorten, omdat de Hoge Raad in zijn uitspraak alleen verwijst naar belastingen die worden geheven over het inkomen.
Wat betekent dit voor de praktijk?
Is de huwelijksgoederengemeenschap beëindigd en word je in de toekomst door de Belastingdienst aansprakelijk gesteld voor de inkomstenbelastingschuld van jouw ex-man of -vrouw, dan kun je je beroepen op dit arrest. Wil je het arrest nog eens op je gemak nalezen, dan kan dit op www.rechtspraak.nl (Hoge Raad, 21-5-2010, nr. 09/01929).