26 augustus 2024

Agro: Afroming productierechten vanaf 2025?

In het ‘Plan van aanpak mestmarkt’ stelde de voormalige minister Adema voor om bij de overdracht van varkens-, pluimvee- en fosfaatrechten een afroming van 30% toe te passen. Deze afroming geldt niet bij overdracht aan bloed- of aanverwanten tot de derde graad. Door deze voorgestelde wijziging zal afroming in meer situaties plaatsvinden, zoals bij volledige bedrijfsoverdrachten aan derden.

Aanleiding: lagere stikstof- en fosfaatplafonds

Voor het jaar 2025 moet Nederland de stikstof- en fosfaatplafonds verder verlagen. Om aan deze plafonds te kunnen voldoen, is het voorstel om bij een overdracht van fosfaatrechten de rechten af te romen met 30% (is nu 10%). Daarnaast is het de bedoeling om ook bij overdrachten van varkens- en pluimveerechten af te romen met 30% (nu geen afroming).

Uitzonderingen afroming

De rechten worden, volgens het wetsvoorstel, niet afgeroomd bij een overdracht:

• Naar bloed- en aanverwanten t/m de 3^e graad.
• Naar een echtgenoot of geregistreerd partner.
• Van losse rechten door erfopvolging.

Afroming bij lease

Bij (ver)lease van fosfaatrechten binnen een kalenderjaar wordt alleen bij de ‘heenlease’ afgeroomd. Het is de bedoeling dat dit ook gaat gelden bij het (ver)leasen van varkens- en pluimveerechten.

Daarnaast is het voorstel om bij jaarlijkse lease van en naar hetzelfde bedrijf maar één keer per vijf jaar af te romen. Dit gaat alleen gelden voor varkens- en pluimveerechten.

De afromingsvrije lease tot maximaal 100 kg blijft gelden, maar nog steeds alleen voor fosfaatrechten.

Ook afroming mogelijk bij bedrijfswijziging en volledige bedrijfsoverdracht

In de voorgestelde wetswijziging wordt ook de definitie van een overdracht aangepast. Volgens de nieuwe definitie is er sprake van een overdracht van rechten als de ‘landbouwer’, die het bedrijf voert, wijzigt. Dit heeft tot gevolg dat ook bij een volledige bedrijfsoverdracht (weer) afgeroomd kan worden. Nieuw is ook dat bij wijzigingen binnen het bedrijf, waarbij het KVK-nummer niet wijzigt, een korting opgelegd kan worden.

Volledige bedrijfsoverdracht

Op dit moment worden geen fosfaatrechten afgeroomd als een bedrijf volledig wordt overgedragen. Het bedrijf verandert immers niet, waardoor er geen fosfaatrechten overgaan naar een ander bedrijf. Volgens het wetsvoorstel wordt niet meer gekeken naar het bedrijf, maar naar de partijen die het bedrijf voeren (de ‘landbouwer’). Is er tussen de partijen geen sprake van één van bovengenoemde uitzonderingen, dan worden de rechten afgeroomd. Bij een volledige bedrijfsoverdracht van of naar een BV wordt hierdoor altijd afgeroomd.

Wijziging binnen het bedrijf (KVK wijzigt niet)

Als de ‘landbouwer’ binnen een bedrijf wijzigt, zullen de rechten worden afgeroomd tenzij bovengenoemde uitzonderingen gelden tussen de ‘oude landbouwer’ en de ‘nieuwe landbouwer’. Dit geldt ook als het KVK-nummer gelijk blijft. Dit betekent dat bijvoorbeeld ook afgeroomd kan worden bij een wijziging van de rechtsvorm, een wijziging van de samenstelling van een rechtsvorm en bij een wijziging van directe of indirecte zeggenschap in het bedrijf.

Waarschijnlijk vanaf 1 januari 2025

Het wetsvoorstel moet nog in de Tweede Kamer worden ingediend en behandeld. Mogelijk brengt onze nieuwe minister, nog wijzigingen aan. Echter gezien de verplichte verlaging van de productieplafonds zal een forse korting niet te voorkomen zijn. De verwachting is daarom dat de afroming bij overdrachten vanaf 1 januari 2025 wordt toegepast.