Werknemers die in een ander EU-land wonen en voor een Nederlandse werkgever werken, maar deels thuis in hun woonland werken, kunnen verplicht worden om zich sociaal te verzekeren in hun woonland. Zij kunnen echter bij de SVB een uitzondering aanvragen, zodat zij toch in Nederland sociaal verzekerd blijven. Om deze regeling vanaf 1 juli 2023 van kracht te laten zijn, moeten zij vóór 1 juli 2024 actie ondernemen.
Waar een werknemer sociaal verzekerd is, wordt bepaald door Europese aanwijsregels. Voor de sociale verzekeringen geldt als hoofdregel dat een werknemer sociaal verzekerd is in het land waar hij werkt. Werkt de werknemer echter ook in zijn woonland, dan is hij sociaal verzekerd in het woonland als hij 25% of meer van zijn totale werktijd in het woonland werkt.
Dit kan betekenen dat een werknemer die twee van de vijf dagen thuis in zijn woonland werkt, sociaal verzekerd is in dat woonland.
Deze werknemers kunnen bij de SVB om een uitzonderingspositie vragen. Ze zijn dan, in afwijking van de Europese aanwijsregels, sociaal verzekerd in Nederland in plaats van in hun woonland.
De belangrijkste voorwaarden voor deze uitzonderingspositie zijn dat de werknemer buiten Nederland woont en alleen voor een in Nederland gevestigde werkgever of werkgevers werkt. Verder moet deze werknemer tussen de 25 en 50% van de totale werktijd in zijn woonland telewerken.
Tot 1 juli 2023 golden in verband met de coronacrisis een tijdelijke uitzonderingspositie. In de coronatijd werkten veel werknemers thuis, maar konden ze door de uitzonderingspositie toch in Nederland sociaal verzekerd blijven. Vanaf 1 juli 2023 is deze tijdelijke uitzonderingspositie vervallen en vervangen door de hiervoor beschreven uitzonderingspositie.
Voldoe je aan de voorwaarden van deze uitzonderingspositie en wil je vanaf 1 juli 2023 sociaal verzekerd blijven in Nederland, dan kun je nog uiterlijk 30 juni 2024 vragen om de uitzonderingspositie. Deze uitzonderingspositie kan dan terugwerkende kracht krijgen tot maximaal 1 juli 2023.
Voorwaarde hierbij is dat je gedurende deze tijd alleen in Nederland sociale verzekeringspremies betaalt.
Vraag je vanaf 1 juli 2024 om de uitzonderingspositie, dan wordt deze maximaal voor drie maanden met terugwerkende kracht verleend. Voorwaarde hierbij is ook dat je in die tijd alleen in Nederland sociale verzekeringspremies betaalt.