18 september 2024

Miljoenennota 2025: ondernemingen en ondernemers

Van de gedeeltelijke terugdraaiing van de verlaging van de mkb-winstvrijstelling tot de aanpassing van de zelfstandigenaftrek en de verlaging van het tarief in de tweede schijf van box 2. Als ondernemer krijg je ook te maken met diverse veranderingen door het Belastingplan 2025. Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste wijzigingen.

Verlaging van de mkb-winstvrijstelling deels teruggedraaid

Ondernemers die voor de inkomstenbelasting hun winst uit onderneming opgeven, kunnen profiteren van de mkb-winstvrijstelling. Deze vrijstelling is momenteel 13,31% (2024) van de winst. Het vorige kabinet had plannen om de mkb-winstvrijstelling per 1 januari 2025 te verlagen naar 12,03%, maar dit is in het Belastingplan deels teruggedraaid naar 12,7%.

Omdat de mkb-winstvrijstelling iets omlaaggaat, betalen ondernemers over een groter deel van hun winst belasting. Ondernemers met de hoogste winsten gaan er het meest op achteruit door deze aanpassing.

Verlaging zelfstandigenaftrek

De zelfstandigenaftrek is een bedrag dat ondernemers in de inkomstenbelasting mogen aftrekken van hun winst als ze minimaal 1.225 uur hebben gewerkt als ondernemer. De eerder ingezette verlaging van de zelfstandigenaftrek gaat verder van € 3.750 (2024) naar € 2.470 in 2025. De jaarlijkse afbouw van de zelfstandigenaftrek leidt uiteindelijk tot een aftrek van € 900 in 2027.

Voor starters geldt een verhoging van deze aftrek. Voor ondernemers die AOW-gerechtigd zijn, geldt een verlaging van deze aftrek.

Tweede schijf box 2 verlaagd

Heb je ten minste 5% van de aandelen, winstbewijzen of stemrecht in een vennootschap? Dan ben je aanmerkelijkbelanghouder. De inkomsten die je uit dit belang krijgt (zoals dividend en verkoopopbrengsten), zijn belast in box 2 van de inkomstenbelasting.   

Sinds 2024 wordt het tarief in box 2 verdeeld in twee schijven: 24,5% over de eerste € 67.000 en 33% over het bedrag daarboven. Het tarief van de tweede schijf in box 2 wordt verlaagd van 33% (2024) naar 31% in 2025.

Tarief aanmerkelijk belang in 2025 

Het tarief van box 2 geldt voor voordelen uit aanmerkelijk belang, zoals het uitkeren van dividend aan de aandeelhouder (dga) in privé. Fiscaal partners kunnen de eerste schijf twee keer toepassen. Dit is dus een bedrag per jaar van €134.000 in 2024 en € 135.608 in 2025.

Tarieven en schijven vennootschapsbelasting 

Aan de tarieven en schijven van de vennootschapsbelasting wordt ook in 2025 niet gesleuteld. Voor ondernemers in de vennootschapsbelasting betekent dit dat je rekening moet houden met dezelfde tarieven en schijven als in 2024, oftewel:

Wijzigingen bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en doorschuifregeling (DSR)

Bij de schenking van ondernemingsvermogen kan je gebruikmaken van fiscale bedrijfsopvolgingsregelingen in de inkomstenbelasting (DSR) en de schenk- of erfbelasting (BOR). Het doel van deze regelingen is om te voorkomen dat bij de schenking of vererving van ondernemingsvermogen, de belastingheffing bij de continuïteit van de onderneming in gevaar brengt, omdat er onvoldoende liquiditeiten zijn om de belastingheffing te voldoen. Je kan fiscaal vriendelijk het stokje aan de volgende generatie doorgeven.

In het Belastingplan 2024 waren al wijzigingen opgenomen ten aanzien van de bedrijfsopvolgingsregeling en de doorschuifregeling. In het Belastingplan 2025 zijn nog meer wijzigingen opgenomen. Deze wijzigingen leiden ertoe dat de regels aan de ene kant worden versoberd en aangescherpt en aan de andere kant op een enkel punt worden versoepeld.

De volgende aanpassingen zijn aangenomen, waar nog sprake is van een voorstel is dat in de tekst opgenomen:

1. Aanpassen vrijstelling in de BOR

De vrijstelling in de BOR wordt vanaf 2025 verhoogd naar 100% van de goingconcernwaarde (of liquidatiewaarde als die hoger is) van het ondernemingsvermogen tot € 1.500.000 (€ 1.325.253 in 2024). Voor het bedrag daarboven wordt de vrijstelling verlaagd van 83% (2024) naar 75% van het ondernemingsvermogen.

2. Afschaffen van doelmatigheidsmarge in de BOR en DSR voor beleggingsvermogen

De 5% doelmatigheidsmarge in de BOR en DSR wordt afgeschaft. Deze doelmatigheidsmarge houdt in dat bij vennootschappen beleggingsvermogen tot 5% van het ondernemingsvermogen toch wordt aangemerkt als ondernemingsvermogen. Voor de BOR gaat deze maatregel in per 1 januari 2025. Voor de DSR zal dit later plaatsvinden. De precieze datum hiervoor is nog niet bekend.

3. Verkorten voortzettingseis en versoepeling van bezitseis

De bezitseis en de voortzettingseis zijn cruciale onderdelen van deze regeling. De bezitseis vereist dat de schenker of erflater een bepaalde periode eigenaar was van de onderneming, terwijl de voortzettingseis de ontvanger verplicht de onderneming voor een bepaalde tijd voort te zetten. Het niet voldoen aan deze voorwaarden kan leiden tot het verlies van de fiscale voordelen.

Voorgesteld is om de periode waarin de nieuwe eigenaar de onderneming moet voortzetten, met ingang van 1 januari 2025 te verkorten van vijf naar drie jaar. Verder is voorgesteld om vanaf 1 januari 2026 herstructureringen waarbij de eigendomsverhoudingen niet veranderen, niet als nieuwe bezitstermijn te beschouwen.

4. Keuzevermogen kwalificeert enkel voor BOR/DSR bij gebruik in onderneming

De BOR en DSR zijn alleen van toepassing op ondernemingsvermogen. Bedrijfsmiddelen die zowel voor zakelijke als andere doeleinden worden gebruikt, kwalificeren momenteel ook voor de faciliteiten. Denk aan privédoeleinden of doeleinden zonder enige functie voor de bedrijfsuitoefening.

Met ingang van 2025 kwalificeren bedrijfsmiddelen alleen voor de BOR en DSR voor zover deze voor bedrijfsdoeleinden in de onderneming worden gebruikt. Deze maatregel heeft uitsluitend betrekking op vermogensbestanddelen met een waarde in het economisch verkeer van ten minste € 100.000 én een gebruik voor andere dan ondernemingsdoelen van meer dan 10%. Bij gemengd gebruik kan het bedrijfsmiddel proportioneel worden meegenomen bij de toepassing van de BOR/DSR.

5. Dienstbetrekkingseis in de DSR vervalt

Voor toepassing van de DSR is vereist dat de verkrijger minimaal 36 maanden in dienst is geweest van de onderneming. Deze eis komt te vervallen per 1 januari 2025 voor de doorschuifregeling voor het aanmerkelijk belang. De dienstbetrekkingseis blijft wel gelden voor de doorschuifregeling voor de onderneming in de inkomstenbelasting.

6. Toepassing BOR en DSR als de verkrijger minimaal 21 jaar is

Het faciliteren van reële bedrijfsopvolging blijft het uitgangspunt van het kabinet. Omdat bij een schenking van de onderneming aan zeer jonge kinderen hiervan waarschijnlijk geen sprake is, wordt met ingang van 1 januari 2025 een minimumleeftijd ingevoerd van 21 jaar bij schenkingen. Voor de bedrijfsopvolging bij overlijden wordt geen leeftijdsgrens voorgesteld.

7. Beperking tot gewone aandelen met minimaal belang van 5%

Het Belastingplan 2025 stelt voor dat vanaf 1 januari 2026 alleen reguliere aandelen met een belang van ten minste 5% van het geplaatste kapitaal in een bv in aanmerking komen voor de BOR en DSR voor aandelen. Dit betekent dat de erflater of schenker een belang van minimaal 5% moet hebben in gewone aandelen om te kwalificeren. Dit mag ook eventueel samen met een partner. Een belang in bijvoorbeeld opties of winstbewijzen kwalificeert vanaf 1 januari 2026 niet langer als het voorstel ongewijzigd wordt aangenomen. Het doel van deze aanpassing is om de bedrijfsopvolgingsregelingen beter af te stemmen op hun oorspronkelijke doel: het faciliteren van echte bedrijfsopvolging zonder dat de bedrijfscontinuïteit wordt bedreigd.

Voor belangen van minder dan 5% maar tenminste 0,5% is een wens om de verwateringsregeling te verruimen in die zin dat de voorwaarde dat sprake moet zijn van tenminste 0,5% komt te vervallen in bepaalde familiesituaties. Daarnaast is een wens om de BOR uit te breiden naar kleinere aandelenbelangen als er samen met de familie een belang is van tenminste 25%. Deze maatregelen zouden ingaan per 1 januari 2025 maar worden nog niet doorgevoerd, aangezien er waarschijnlijk staatssteunrechtelijke bezwaren aanwezig zijn. Hiervoor is daarom eerst goedkeuring gevraagd van de Europese Commissie.

8. Aanpak van misbruik

Vanaf 1 januari 2026 komen er maatregelen om misbruik van de belastingvoordelen te voorkomen, zoals het gebruik van rollatorinvesteringen en de bedrijfsopvolgingscarrousel.

9. Aanpassen definitie preferente aandelen

Om onduidelijkheden weg te nemen, heeft het kabinet het voornemen om de vanaf 1 januari 2026 voorgestelde definitie van ‘preferente aandelen’ waar het gaat om hybride aandelen aan te passen.

Voorkoming dubbeltelling excessief lenen bij personenvennootschappen

Heb je ten minste 5% van de aandelen, winstbewijzen of stemrecht in een vennootschap? Dan ben je aanmerkelijkbelanghouder. Je kunt dan geld lenen van de eigen bv. Overschrijdt de lening aan het einde van het jaar de drempel van € 500.000? Dan wordt het bedrag daarboven beschouwd als belast inkomen in box 2 van de inkomstenbelasting. Dit is ook van toepassing op leningen aan de partner of kinderen van de aanmerkelijkbelanghouder. Leningen voor de eigen woning zijn uitgezonderd.

Nemen twee aanmerkelijkbelanghouders deel in een personenvennootschap en verstrekken zij een lening via een gezamenlijke bv? Dan kan een risico op dubbeltelling ontstaan. In het Belastingplan is geregeld dat schulden die voortkomen uit verbondenheid van participanten in een samenwerkingsverband niet meetellen voor excessief lenen.

Verduidelijking aftrek van huurderslasten

In het Belastingplan is een maatregel opgenomen die de aftrek van kosten en lasten verduidelijkt die verband houden met een niet-zelfstandige werkruimte in een woning die tot het ondernemingsvermogen behoort. De kosten en lasten die verband houden met zo’n werkruimte en die in een verhuursituatie door een huurder worden gedragen (huurderslasten), komen niet voor aftrek in aanmerking. Onder die huurderslasten vallen bijvoorbeeld uitgaven voor de inrichting, gas, water en licht. Het niet in aftrek brengen van zulke huurderslasten is in lijn met het streven naar een zo veel mogelijk gelijke behandeling van werkruimtes voor ondernemers, resultaatgenieters, directeuren-grootaandeelhouders en werknemers in loondienst.

Invoering doorschuifregeling aanmerkelijk belang bij zusterfusie

Het Burgerlijk Wetboek bevat een vereenvoudigde procedure voor de fusie van twee zustervennootschappen, wat een zusterfusie wordt genoemd. Wat was het probleem? Bij een vereenvoudigde juridische fusie worden van rechtswege geen aandelen toegekend. Om in aanmerking te komen voor fiscale begeleiding was het toekennen van aandelen een verplicht onderdeel. Met de nieuwe regeling wordt dit fiscale vereiste losgelaten voor aandeelhouders/natuurlijke personen die onmiddellijk alle aandelen houden in zowel de verdwijnende als de verkrijgende vennootschap. In die situatie kom je dus wel in aanmerking voor fiscale begeleiding als een vereenvoudigde juridische fusie wordt toegepast. De fiscale wet wordt nu aangepast, zodat deze fusie onder voorwaarden zonder belastingheffing kan plaatsvinden voor de houders van een aanmerkelijk belang.

Afschaffen giftenaftrek

Voor boekjaren die aanvangen op of na 1 januari 2025 wordt de giftenaftrek in de vennootschapsbelasting afgeschaft. Dit betekent dat je vanaf die datum geen giften vanuit jouw vennootschap meer van jouw winst kunt aftrekken. Giften uit jouw vennootschap worden daarnaast vanaf 2025 beschouwd als een dividenduitkering aan je in privé en worden daarmee belast met dividendbelasting en in box 2 van de inkomstenbelasting. In box 2 geldt in 2025, afhankelijk van de hoogte van het totaal aan dividenduitkeringen in een jaar, een tarief van 24,5 of 31%. Je kan wel, onder voorwaarden, in privé dan gebruikmaken van de giftenaftrek in de inkomstenbelasting.

Belegging via familiefondsen (fgr), vbi en open cv

De Wet fiscaal kwalificatiebeleid rechtsvormen, die op 1 januari 2024 in werking is getreden, heeft belangrijke wijzigingen aangebracht in de fiscale behandeling van bepaalde rechtsvormen in Nederland. Vanaf 1 januari 2025 vervalt de zelfstandige belastingplicht voor de vennootschapsbelasting van open commanditaire vennootschappen (cv’s), vrijgestelde beleggingsinstellingen (vbi’s) en fiscale beleggingsinstellingen (fbi’s) en bepaalde fondsen voor gemene rekening (fgr’s). Dit betekent dat de resultaten en het vermogen van deze entiteiten niet langer zelfstandig belast worden, maar direct toegerekend en belast bij de participanten. Het kabinet heeft gezorgd voor overgangswetgeving om directe belastingheffing te voorkomen.

Afwikkeling pensioen eigen bv

De regelgeving rondom pensioenopbouw in eigen beheer heeft een wijziging ondergaan per 1 juli 2017. Voor die datum was het voor directeuren-grootaandeelhouders (dga’s) met een aanmerkelijk belang mogelijk om pensioen op te bouwen binnen hun eigen besloten vennootschap (bv). Na deze datum is de opbouw van pensioen in eigen beheer gestopt. Bestaande pensioenen konden worden omgezet in een oudedagsverplichting of behouden blijven zonder verdere bijstortingen. Deze verandering kwam met de Wet uitfasering pensioen in eigen beheer, die ook opties bood voor het afkopen van pensioen of het omzetten naar een oudedagsverplichting, met fiscale gevolgen.

Een belangrijk aspect van deze regelgeving is de behandeling van oneigenlijke handelingen, zoals afkoop of zekerheidsstelling, die leiden tot een onzuivere pensioenaanspraak en volledige belastingheffing op dat moment. De navorderingstermijn speelt een cruciale rol: als de inspecteur na het verstrijken ervan ontdekt dat er een oneigenlijke handeling heeft plaatsgevonden, kan er geen belasting meer worden geheven. Dit heeft geleid tot zorgen over mogelijke constructies die dergelijke situaties uitlokken. Daarom wordt bij een zogenaamde ‘oneigenlijke’ handeling een nieuw heffingsmoment gecreëerd. De Belastingdienst kan hierdoor alsnog belasting heffen.

Wijzigingen in de earningsstrippingmaatregel

De earningsstrippingmaatregel is een generieke renteaftrekbeperking. De earningsstrippingmaatregel beperkt in beginsel voor alle vennootschapsbelastingplichtigen de aftrekbaarheid van het verschil tussen de rentelasten en de rentebaten van geldleningen bij het bepalen van de winst. Het saldo komt met ingang van 2025 niet in aftrek voor zover dat meer bedraagt dan het hoogste van 25% (2024 20%) van de (gecorrigeerde) winst of € 1 miljoen (drempel).

Met ingang van 1 januari 2025 wordt een antimisbruikbepaling ingevoerd, waardoor de drempel van € 1 miljoen niet van toepassing is voor vastgoedlichamen met aan derden verhuurd vastgoed. Dit betekent dat een vastgoedlichaam maximaal 25% (2025) aan rente kan aftrekken van de gecorrigeerde winst. Dit is niet van toepassing voor vastgoed dat verhuurd is aan een verbonden lichaam of aan een verbonden natuurlijk persoon.

Aanpassingen liquidatieverliesregeling

Door de deelnemingsvrijstelling in de vennootschapsbelasting is het resultaat dat een Nederlandse belastingplichtige moedervennootschap ontvangt van een dochtervennootschap (onder voorwaarden) vrijgesteld van heffing. Dit betekent dat niet alleen winsten (zoals dividenden en vervreemdingsvoordelen) onbelast zijn, maar ook dat verliezen niet aftrekbaar zijn.

Wanneer een deelneming ophoudt te bestaan, kan liquidatieverlies alsnog meegenomen worden bij de bepaling van het resultaat van de moedervennootschap (liquidatieverliesregeling). De liquidatieverliesregeling wordt met ingang van 1 januari 2025 aangescherpt. De regeling is in de volgende twee situaties gewijzigd, vanwege oneigenlijk gebruik:

1. Wanneer sprake is van een afgewaardeerde vordering op de deelneming kan dit vanaf 2025 invloed hebben op het opgeofferde bedrag. Het opgeofferde bedrag is van belang om het in aanmerking te nemen liquidatieverlies te bepalen.
2. In de praktijk is gebleken dat het in bepaalde situaties mogelijk is om een niet-aftrekbaar verkoopverlies op een middellijk gehouden deelneming om te zetten in een aftrekbaar liquidatieverlies op een onmiddellijk gehouden deelneming. Daarom is een wijziging voorgesteld in de tussenhoudsterbepaling van de liquidatieverliesregeling.

Aanpassing kwijtscheldingswinstvrijstelling

Een belastingplichtige mag de zogenoemde kwijtscheldingswinstvrijstelling toepassen op winsten die ontstaan als een schuldeiser afziet van het innen van een niet voor verwezenlijking vatbare vordering of recht. De vrijstelling is in beginsel slechts van toepassing voor het deel van de kwijtscheldingswinst dat hoger is dan de som van de te verrekenen verliezen.

Als gevolg van de beperking van de verliesverrekening is bij de aanwezigheid van te verrekenen verliezen van meer dan € 1 miljoen en een belastbare winst (inclusief kwijtscheldingswinst) in het kwijtscheldingsjaar van meer dan € 1 miljoen, altijd vennootschapsbelasting verschuldigd.

Met ingang van 1 januari 2025 wordt voor situaties met te verrekenen verliezen van meer dan € 1 miljoen de kwijtscheldingswinst volledig vrijgesteld voor zover kwijtscheldingswinst de in het jaar geleden verliezen overtreft. De bedoeling van de wijziging is het voorkomen dat belastingplichtigen die in financiële moeilijkheden verkeren vennootschapsbelasting verschuldigd zijn vanwege een kwijtschelding van een schuld.

Kleineondernemersregeling

Vanaf 1 januari 2025 wordt de kleineondernemersregeling (KOR) in de btw uitgebreid. De KOR was beperkt tot ondernemers die in Nederland zijn gevestigd. Vanaf 1 januari 2025 kan de regeling ook worden toegepast door ondernemers die in een andere EU-lidstaat zijn gevestigd, op voorwaarde dat de omzet in de EU maximaal € 100.000 is, inclusief de omzet in Nederland. Ook moeten deelnemers aan de KOR zich houden aan de maximale omzetgrens die geldt in het EU-land. Dankzij de KOR kunnen ‘kleine’ ondernemers kiezen voor een btw-vrijstelling op de omzet (zonder recht op aftrek van voorbelasting). De omzetgrens in Nederland is € 20.000.

Aanpassing regels ‘plaats van dienst’ voor virtuele diensten

Culturele, artistieke, sportieve, wettenschappelijke, educatieve of vermakelijkheidsdiensten zijn voor de btw belast daar waar de evenementen/activiteiten feitelijk plaatsvinden. Dit is ongeacht of de afnemer deze evenementen/activiteiten, zoals trainingen, conferenties en sportsessies, fysiek of virtueel bijwoont.

Per 1 januari 2025 wordt voor virtuele diensten de btw verschuldigd in de lidstaat waar de afnemer (ondernemer of consument) woont of is gevestigd in plaats van waar deze diensten materieel worden verricht.

Wijziging regels btw voor antiek-, kunst- en verzamelvoorwerpen

Op dit moment is een margeregeling van toepassing op de verkoop van antiek-, kunst- en verzamelvoorwerpen als deze tegen het verlaagde btw-tarief (9%) zijn ingevoerd of verkregen. Dit houdt in dat bij verkoop van deze goederen de btw niet wordt berekend over de verkoopprijs, maar over het verschil tussen de verkoopprijs en de inkoopprijs inclusief btw. Op basis van EU-recht moet Nederland dit wijzigen voor antiek, kunst- of verzamelvoorwerpen. Vanaf 1 januari 2025 mag de margeregeling niet meer worden toegepast voor deze voorwerpen als deze zijn aangekocht tegen een verlaagd btw-tarief.

Tot slot

Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem contact op met onze adviseurs! Lees meer over de miljoenennota 2025 in een van onze andere artikelen.