3 december 2024

Raad van State: kritiek op nieuw box 3-stelsel gebaseerd op werkelijk rendement

De Raad van State adviseert de regering om het wetsvoorstel voor een nieuw box 3-stelsel, gebaseerd op werkelijk rendement, niet in de huidige vorm in te dienen. De voorgenomen ingangsdatum van 1 januari 2027 was al onzeker, maar lijkt na dit advies nagenoeg onhaalbaar.

Ingrijpend en complex

De Raad van State oordeelt dat het voorstel voor het nieuwe box 3-stelsel op basis van het werkelijke rendement ingrijpende gevolgen heeft voor zowel burgers als de Belastingdienst. Het voorstel leidt tot slechtere dienstverlening aan burgers, beperktere mogelijkheden om vooraf overleg te hebben met de Belastingdienst en onvoldoende toezicht op de naleving van de wetgeving. Bovendien wordt het nieuwe box 3-stelsel veel complexer.

Alternatieve denkrichting: toch een forfaitair stelsel?

De Raad van State adviseert de regering daarom om de vormgeving van het box 3-stelsel te bezien. Daarbij worden een aantal alternatieve denkrichtingen meegegeven. Zo wijst de Raad van State erop dat de mogelijkheden voor een forfaitair box 3-stelsel door de arresten van de Hoge Raad weliswaar ingeperkt zijn, maar binnen de grenzen van de jurisprudentie van de Hoge Raad en het EHRM nog steeds mogelijk. Gedacht kan worden aan een forfaitair stelsel gebaseerd op laagrisico-rendementen of met een tegenbewijsregeling.

Vermogenswinstbelasting

De Raad van State geeft aan dat een stelsel op basis van een vermogenswinstbelasting waarschijnlijk op meer maatschappelijk draagvlak kan rekenen dan de nu voorgestelde vermogensaanwasbelasting.

Budgettaire opbrengsten

Als gekozen zou worden voor een vermogenswinstbelasting zullen er waarschijnlijk extra belastinginkomsten nodig zijn. De Raad van State beschrijft ook hiervoor alternatieve denkrichtingen, zoals een bredere vermogensbelasting voor vermogen uit box 1, 2 én 3, het ook in beschouwing nemen van de belastingdruk op vermogen in box 1 en 2 en aanpassingen in de schenk- en erfbelasting.

Let op!

Het advies van de Raad van State gaat over het nieuwe box 3-stelsel waarvan de beoogde ingangsdatum 1 januari 2027 was. Dit advies gaat dus niet over het huidige box 3-stelsel of het verder rechtsherstel op dit huidige box 3-stelsel op basis van uitspraken van de Hoge Raad van medio 2024 als het werkelijke rendement lager is.

Speciaal voor jou

UITGELICHT

Schenkbelasting en vermogen in box 3 bij schenking 'vrij van recht'
Bij een schenking is de ontvanger verantwoordelijk voor het betalen van schenkbelasting. Bij een schenking 'vrij van recht' komen de schenker en ontvanger echter overeen dat de schenker deze belasting betaalt. De Belastingdienst heeft uitgelegd welke gevolgen dit kan hebben voor het vermogen en daarmee voor de verschuldigde belasting in box 3.
Lees verder
arrow right
Ontwikkelingen rondom box 3-heffing
Heb je box 3-vermogen opgenomen in je aangifte inkomstenbelasting voor de jaren tot en met 2023? De verwachting is dat de Hoge Raad in augustus/september een uitspraak zal doen over box 3. Ter voorbereiding op deze uitspraken ontwikkelt de Belastingdienst alvast een digitaal formulier genaamd 'opgaaf werkelijk rendement'.
Lees verder
arrow right
Nieuw box 3-stelsel met werkelijk rendement per 2027?
Om het nieuwe box 3-stelsel op basis van werkelijk rendement per 2027 te kunnen invoeren, moet dit wetsvoorstel uiterlijk eind juni 2024 in de ministerraad worden besproken. De Tweede Kamer heeft een motie aangenomen die de regering verzoekt om de invoering van het nieuwe box 3-stelsel door te zetten.
Lees verder
arrow right