Van een koude kermis thuis

Afkomstig van een boerenfamilie, maar nooit de intentie gehad om daar te blijven. In de zwaardere zorg zag Jack een uitdaging. Maar liefst 7 jaar heeft hij bij de Doggershoek gewerkt totdat de overheid besloot om deze jeugdgevangenis te sluiten. “Na de sluiting zou ik onder een sociaal plan gaan vallen, maar gezien mijn nog jonge leeftijd wilde ik zo snel mogelijk een andere werkgever zoeken. Ik koos voor Triversum, kinder- en jeugdpsychiatrie, in Alkmaar. Ook omdat ik inmiddels met veel plezier in Den Helder woonde en dicht bij huis wilde blijven werken. Ik dacht van het gevangeniswezen naar de jeugdzorg, dat wordt een feestje. Maar eigenlijk kwam ik er snel achter dat de bejegening van die kinderen bijna hetzelfde was als in de jeugdgevangenis. Het was toen heel erg gericht op straffen en beheersmatig werken. Regelmatig brachten we met een paar collega’s kinderen naar de afzonderingsruimte vanwege een woede-uitbarsting of voor het niet opvolgen van beslissingen van groepsleiding. Het was protocol om het kind vervolgens alleen te laten voor 10 minuten en terug te komen als ze rustig waren. Op een gegeven moment bleef ik staan, terwijl al mijn collega’s naar de gang gingen. Ik vroeg toen oprecht geïnteresseerd aan het kind: ‘Gaat het weer met je? Dat was een vraag die ze helemaal niet gewend waren. Dat gold zowel voor de kinderen als de collega’s in die tijd. Ik stond gewoon niet meer voor die manier van zorgen.” Hoewel de hele zorgwereld langzaam maar zeker overging naar minder straffen en een betere zorgbeleving, ging het Jack allemaal niet snel genoeg. Ook de gemeenschappelijke ruimten voor de kinderen waren klinisch ingericht, de slaapkamers leken meer op een celkamer. “Ik klaagde er aardig wat over. En mijn motto is, wie klaagt moet ook
een oplossing bedenken. Zo ontstond dan ook het idee om een kleinschalige woonvoorzienig te starten.

Eindelijk zorgen

“Wij zijn begonnen met eerst 1, toen 2 en later 3 kinderen in onze eigen woning in PGB vorm, een soort pleegouders zou je kunnen zeggen. Dat werkte enorm goed. We legde de focus op het zorgen en empoweren van de bewoners. Goed gedrag belonen en over slecht gedrag moesten ze voortdurend in gesprek met ons. Het gedrag van de jongeren begrenzen maar nooit de jongere als persoon zelf. Wij dachten niet in straffen, maar in contact blijven en alternatieven aanbieden. Dat had ik al een paar jaar gemist. Van een aantal keer per dag naar de afzondering tot een kind dat zich bij een gewoon gezin heel erg ging aanpassen aan het gezinsleven.”

Start van De Klimop

De impact op het gezinsleven van Jack was groot. Zeker toen ze zelf ook kinderen kregen werd het tijd voor een andere oplossing, want kinderen blijven helpen daar wilden ze niet mee stoppen. Dit resulteerde in hun eerste locatie. “Ik had veel verstand van goede zorg verlenen, maar weinig van een bedrijf runnen. Ik ging naar de huisbank voor een lening met een omzetplaatje op een A4’tje, zoals je dat toen nog deed. Ik had geen historie, vlees op de botten of omzetcijfers van minimaal drie jaar, dus ik kreeg gelijk een nee. Ook de banken daarna zeiden hetzelfde. Ze investeerden ook helemaal niet in de zorg, want de jeugdzorg draait verlies zeiden ze.” Uiteindelijk vond Jack een investeerder in Den Helder die de jeugdzorg een warm hart toedroeg. Hij hielp met een locatie, de inboedel en de eerste salarissen. Ook bood hij zijn hulp aan om na drie jaar een ingang bij de bank te vinden. “Zo is het ook gegaan. We startten met een jeugdsetting voor 12 kinderen, verdeeld over 4 woongroepen. Een van de groepen waar ik op werkte bij Triversum heette de Klim. Daar is de
naam Klimop uit ontstaan!”

Van veel naar minder zorg

“Wij kozen bewust voor de heftige doelgroepen, daar waar de grootse noodzaak was. Kinderen met een zorgzwaartepakket van 5 en 6. Zeven staat voor een gesloten instelling. Deze jongeren werden al op veel plekken afgewezen of na een plaatsing tijdens hun zorgtraject weer weggestuurd. Wij zoeken en bieden maatwerk, we komen met oplossingen die nog niet bedacht zijn. Dat is onze kracht en we gaan daar heel ver in. Vanwege de heftige doelgroep hebben we dan misschien minder succesverhalen, maar voor ons is het al geslaagd als een kind van heel veel zorg naar een stuk minder zorg gaat. Het grootste deel van onze doelgroep krijgen we waarschijnlijk nooit helemaal zelfstandig wonend en zelfvoorzienend, maar we kunnen ze daarentegen wel helpen met zoveel mogelijk eigen regie en zingeving over hun leven.”

Omgaan met risico’s

Ondernemerschap betekent ook kijken naar het financiële plaatje en risico’s beperken. “Ik wilde heel graag een eigen jeugdsetting opzetten, maar die marges liggen financieel enorm onder druk en regulatie dus ik wilde het risico zo klein mogelijk houden. Mede daarom kozen wij er niet voor om alleen kinderen uit Den Helder aan te nemen. Ik heb gezien hoe het misging bij andere zorgpartijen, waaronder zelfs grote partijen zoals Transferium in Heerhugowaard, waar de gemeente een goedkopere aanbieder vond en de hele organisatie daardoor over de kop ging. Bij ons komt 70% van de kinderen uit Den Helder zelf en 30% van onze kinderen van verderop uit het land. Als de relatie met Den Helder bijvoorbeeld onder druk komt te staan dan kost het ons niet gelijk de kop en hebben we een gezonde spreiding. Daarnaast bieden we specialistische jeugdhulp en willen we kinderen uit andere gemeenten die in de knel zitten ook een kans bieden.”

Zorgverlener vs. ondernemer

De Klimop bestaat bijna 5 jaar. Er worden dagelijks 50 kinderen begeleid en binnen een half jaar na de opening van het nieuwe zorgcentrum, zit dit aantal op 100. “Je loopt daardoor wel steeds voor de muziek uit. We zijn nu al bezig met personeel aannemen en onboarden van het huidige. Zorggelden komen altijd achteraf. Je draait eerst gewoon flink in de min. Het is dus echt managen.” Dit doet Jack niet alleen. Samen met zijn vrouw en een goed MT runnen ze de organisatie. “Ik ben trots op het feit dat we het thuis leuk hebben, maar ook gewoon een heel heftig en serieus bedrijf kunnen runnen samen. Ik richt me nu echt alleen op de bedrijfsvoering en mijn vouw is eindverantwoordelijk voor de zorgkant. De huidige Post wo studie Bedrijfskunde op Nyenrode helpt me een betere gesprekpartner te zijn op verschillende onderwerpen en strategisch meer inzicht te krijgen in belangrijke zaken. Voordat ik hiermee startte was ik een goede zorgverlener. Nu heb ik ook het gevoel dat ik op verschillende vlakken precies weet wat ik aan het doen ben als directeur, ondernemer of bestuurder. Dat geeft weer veel vertrouwen. Ook al vond ik het doodeng om na 15 jaar weer naar ‘school’ te gaan, ik zou het iedereen aanraden. Zo heb ik ook geleerd om meer los te laten op de werkvloer en vooral dat de tijd van nu iets anders van een werkgever vraagt dan vroeger. Medewerkers willen eigenaarschap in een bedrijf. Waardering, gehoord en gezien worden. De tijd van alleen salaris betalen in ruil voor werkuren is voorbij. De factor ‘mens’ komt meer op 1 te staan en daarin moet je dus nu al bedenken wat de volgende generatie wil van jou als bedrijf en hoe je ook voor hen weer aantrekkelijk wordt of blijft. In het begin stond ik zelf nog op de groep en kun je ze opleiden zoals jij wilt. Nu met 50 collega’s is dat anders. Je hebt niet overal invloed meer op en dat moet ook niet. Je merkt alleen echt dat het bedrijf je kindje is en dat je voortdurend 100% niveau wilt halen. Ook sta je als ondernemer 24 uur per dag aan én collega’s, terecht, niet. De jongere generatie hecht meer waarde aan hun privéleven, waar we als werkgever rekening mee moeten houden. Bij ons moet je dan nu eenmaal onregelmatig werken, maar we kijken wel hoe we dit kunnen inpassen in iemands leven. Ik geloof dan ook echt niet in arbeidsmarktkrapte, dat is een slachtofferkaart die je uiteindelijk moet spelen als je te laat bent met aansluiten bij de behoeften van die markt.”

Speciale rol collega’s

Dat de collega’s bij de Klimop cruciaal zijn blijkt wel uit de investering die Jack hierin doet. “Onlangs zaten we met het voltallige personeel in het theater onder leiding van jullie collega Raymond (Krediet, visueel strateeg). Elk kwartaal houden we met hem een sparringsessie. De laatste keer over duurzaamheid en de volgende keer over innovatie en klanttevredenheid. Nou ja cliënttevredenheid. De hele dag kunnen ze meedenken en ideeën aandragen. We maken gebruik van de groepsintelligentie en de eerdergenoemde drang van medewerkers naar eigenaarschap, gehoord worden en meebeslissen. Dan kunnen wij dit vervolgens weer voor ze gaan regelen! Win-win. We hebben daarnaast een ideeën- en verbeterbox e-mailadres aangemaakt waardoor er op elk moment van de dag, (ook als je niet fysiek aan het werk bent) geschakeld kan worden en jij je gedachte kunt delen. Niet alleen daar, maar juist ook op de werkvloer komen de ideeën. Door dan gelijk een mail te kunnen sturen is dit weer uit hun hoofd en kunnen ze verder met zorg verlenen. Ik reageer standaard elke week op alle mails. De quickwins regel ik gelijk. Bij andere ideeën voor de lange termijn laat ik merken dat ik ze echt gehoord heb, maar het tijd nodig heeft. Steeds vaker krijg ik dergelijke mailtjes, dus het lijkt te werken.”

De parels

Die zelfstandigheid en verantwoordelijkheid krijgen de collega’s van De Klimop op breed vlak. “Als ze tegen een probleem aanlopen op de groep dan mogen ze zelf binnen bepaalde kaders beslissingen maken. Zo kan iedereen verder. Fouten mag je maken bij ons, maar niet elke week dezelfde. Dit vinden wij heel belangrijk. Dan zie je mensen daadwerkelijk groeien en zich verantwoordelijk voelen. Van boven naar beneden aansturen en onze visie opleggen werkt niet.” Jack zoekt echt mensen die van nature passen bij deze manier van werken en niet persé een HBO-opleiding op zak hebben. “We zoeken een beetje de pareltjes. En die werken soms nog niet in de zorg of hebben nog niet de juiste opleiding. Als je 100% focus hebt op de juiste HBO-opleiding met lange ervaring dan krijg je te veel mensen die wel kunnen, maar niet meer willen. Ik zoek liever mensen die heel graag willen, maar nog niet alles kunnen. Die zijn enthousiast en leergierig. We zijn een erkend leerbedrijf en bieden voldoende scholing, cursussen en begeleiding aan om die reis van werken-leren te maken. Mits de juiste mindset maar aanwezig is.”

Grip door inzicht

Raymond begeleidt niet alleen de sessies met het complete personeel, ook bij de gehele koers van het bedrijf ondersteunt hij. “Hij helpt ons met grip op de onderneming, de stip aan de horizon helder krijgen. Waar willen we over 5 jaar staan en hoe komen we daar? Dat maakt ook dat je zelf iets gelukkiger wordt van wat je doet, omdat je weet waar je naartoe werkt. Anders heb je het gevoel dat heel veel dingen je gaan overkomen. Terwijl het eigenlijk heel logisch is dat sommige dingen gebeuren. Daar horen groeistuipen bij waarin dingen gewoon even misgaan, dus daar moet je niet ongelukkig van worden. Elke verandering zorgt altijd eerst even voor weerstand en daar moet je niet van schrikken, het zijn logische reacties van mensen. Je weet, als je daar doorheen bent, dan komen wij stapsgewijs dichter bij die stip aan de horizon. Ik moet echt zeggen dat het visueel maken van zo’n plan ontzettend heeft geholpen. Niet alleen mijzelf, maar ook ons MT en de jeugdzorgwerkers zelf. In één oogopslag inzicht. Is dat niet wat we allemaal willen tegenwoordig?!”

Blijf dichtbij jezelf

In de afgelopen 5 jaar heeft Jack ontzettend veel geleerd. “Wat ik zeker zou aanraden als je een bedrijf start is het zoeken van een soort mentor. Dat zijn toch vaak de wat oudere ondernemers onder ons die het allemaal al een keer hebben meegemaakt. Ook vooral iemand waarbij het een keer niet gelukt is. Ik heb mij zo ontzettend eenzaam gevoeld toen ik ineens directeur werd en op een eigen kantoortje zat en het contact verloor met waar ik eigenlijk goed in was. Ik had graag zo’n mentor gehad toen. Als je in een bedrijf groeit gebeurt het vaak dat je dan minder gaat doen met hetgeen waar je juist zo goed in was en dus ook vaak gelukkig van werd. Mijn tip: blijf dan dicht bij jezelf. Ik kwam het best tot mijn recht als ik met de kinderen en het personeel aan de gang was. In contact met mensen zijn, dat was mijn kracht. Soms moet je van iemand anders horen dat je best terug mag naar die basis. Na een jaar als directeur op mijn eigen kantoor, zoals ik dacht dat het hoorde, ben ik weer tussen de mensen gaan zitten en dat is van alles mijn beste keuze tot nu toe geweest. Blijf niet te lang hangen als je ongelukkig bent!

Het grote plaatje

In alles voel je de oprechte intentie van Jack om deze kinderen en jong volwassenen een beter leven te bieden. “Kinderen moeten kunnen spelen, sporten en dat soort dingen. Het klinkt allemaal heel cliché, maar in de jeugdzorg is dat gewoon niet gebruikelijk. Er is vaak geen personeel of budget voor. Dus als mensen die kinderen meenemen in een stukje van hun eigen leven dan ben ik daar eigenlijk alleen maar voorstander van. Wij durven dingen te doen met de kinderen die out-of-the-box zijn. Laatst nam een collega drie kinderen van de groep mee naar de voetbalvereniging waar hij speelt en dat leverde gefronste wenkbrauwen op. Maar deze kinderen mogen best het leven ervaren van onze kinderen thuis. Zij mogen, zo niet moeten gezien worden.” Het plan is om van 50 naar 100 kinderen te groeien. En de plannen van Jack reiken verder dan de Klimop. “Wij zijn landelijk geen grote partij, maar in Den Helder wel. Hoe kan ik ervoor zorgen dat die andere kinderen die niet bij ons in zorg zijn ook betere zorg krijgen? Voor mijn gevoel kan dat door met de Klimop alles net iets anders en beter neer te zetten dan de rest. Laat ons af en toe maar dat vervelende zorgpartijtje zijn waardoor die grote partijen ook net iets moeten meebuigen. Wij zullen als heel klein bootje echt niet een schip omver duwen, maar als ze een paar graden uit koers gaan dan moeten ze in ieder geval bijsturen. Dan is het voor de kinderen in ieder geval alweer iets beter geregeld dan daarvoor.”

One-stop-shop Omnyacc

Toen de groei bij de Klimop doorzette was de samenwerking met de vorige financiële partner onhoudbaar. “Onze investeerder gaf als tip om Michel (Krediet, accountant en vennoot bij Omnyacc) eens te bellen. Het financiële stuk werd best ingewikkeld. Michel heeft toen ons eerste probleem opgelost en mijn inzicht vergroot. Dan blijf je voor altijd hangen zeg maar. Ook strategische sparringsessies, HRM en dat soort zaken kunnen we uitbesteden aan Omnyacc. Daar zijn we heel tevreden over. Het is fijn dat jullie heel veel expertise in huis hebben. Ik zoek eigenlijk een one-stop-shop. Eén plek waar ik geld aan betaal en waar ik alles kan halen. Het grote verschil is verder dat Michel me aan het denken zet. Eerder hadden we het over een stuk strategie. Dan ontstaat er een mooie discussie en ben ik het zeker niet met alles eens, maar het zet me wel aan het denken. Omnyacc is voor mij veel breder dan alleen de accountancy. Jullie zijn ook echt mijn sparringpartner.”