Lonenspecial 2024: zzp’er

Voor Zzp'ers meer informatie over het wetsvoorstel aanpak schijnzelfstandigheid, vrijwillig aansluiten bij een pensioenfonds en het opgeven van betalingen aan natuurlijke personen bij de Belastingdienst. 

Wetsvoorstel aanpak schijnzelfstandigheid

Met de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden wil het kabinet de balans in het werken met en als zelfstandige(n) herstellen. Vorig jaar is er een wetsvoorstel ter consultatie aangeboden inzake de richtlijnen en maatregelen wanneer er als werknemer gewerkt wordt en wanneer er als zelfstandige gewerkt kan worden.

Drie wetsvoorstellen
Het inmiddels demissionaire kabinet werkt verder aan diverse wetsvoorstellen op het terrein van werk en arbeid. Het wetsvoorstel dat ter consultatie lag, is onderdeel van het in april 2023 gepresenteerde arbeidsmarktpakket met samenhangende maatregelen voor meer zekerheid voor werkenden en meer wendbaarheid voor ondernemers.

Een onderdeel van het pakket is het herstellen van de balans in het werken met en als zelfstandige(n). Die hervorming wordt langs drie parallelle lijnen vormgegeven:

1. Het creëren van een gelijker speelveld voor contractvormen van werknemers en zelfstandigen
2. Het verduidelijken van de regels over wanneer als werknemer gewerkt wordt en wanneer als zelfstandige gewerkt kan worden
3. Het versterken en verbeteren van de handhaving in voorbereiding op het afschaffen van het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025

Doel wetsvoorstel
Dit wetsvoorstel beoogt bij te dragen aan het herstellen van de balans tussen het werken met zelfstandigen en als zelfstandige(n) aan de ene kant, en het werken met en als werknemer(s) aan de andere kant. Het voorstel verduidelijkt wanneer er als werknemer gewerkt moet worden en wanneer er als zelfstandige gewerkt kan worden. Daarnaast worden werkenden met beperkte onderhandelingsmacht ondersteund bij het opeisen van hun arbeidsovereenkomst.

De maatregelen
Het wetsvoorstel bevat de volgende maatregelen:

1. Verduidelijking beoordeling arbeidsrelatie
Het wetsvoorstel geeft aan wanneer er wordt gewerkt onder gezag van een leidinggevende. Er worden in dat kader drie hoofdelementen geïntroduceerd om duidelijkheid te geven aan werkenden, werkgevers, opdrachtgevers, uitvoeringsorganisaties en de rechtspraak:

• werkinhoudelijke ondergeschiktheid
• organisatorische inbedding
• werken voor eigen rekening en risico

Deze criteria moeten ervoor zorgen dat het beoordelen van arbeidsrelaties consistent is. 

2. Rechtsvermoeden uurtarief
Dit voorstel introduceert het rechtsvermoeden dat bij een uurtarief onder € 32,24 (peildatum 1 juli 2023) een arbeidsovereenkomst bestaat. De werkgever dient het tegendeel aan te tonen.

Eenvoudig een arbeidsovereenkomst
Hierdoor moet het voor werkenden aan de onderkant van de arbeidsmarkt eenvoudiger worden om bij de werkgever dan wel bij de rechter een arbeidsovereenkomst te claimen. Bijkomend voordeel is dat er een preventief effect uitgaat van het rechtsvermoeden, doordat bij werken tegen een lager tarief beter beoordeeld wordt of de klus door een zelfstandige gedaan kan worden of dat er sprake moet zijn van een arbeidsovereenkomst.

Zzp’er vrijwillig bij pensioenfonds

Zzp’ers kunnen zich mogelijk vrijwillig aansluiten bij een pensioenfonds. Dit is een van de afspraken die in de nieuwe Wet toekomst pensioenen staat.

Pensioenakkoord
In de Wet toekomst pensioenen (WTP) staan de afspraken uit het Pensioenakkoord. Met de inwerkingtreding van deze wet op 1 juli 2023 is voor zzp’ers ook de mogelijkheid geïntroduceerd om zich vrijwillig aan te sluiten bij een pensioenfonds.

Voorwaarden pensioenfonds
Het moet wel gaan om een pensioenfonds in de branche waarin de zzp’er werkt. Verder moet het pensioenfonds ook de mogelijkheid bieden tot vrijwillige aansluiting. Informeer daarom bij het pensioenfonds of deze mogelijkheid bij hen bestaat.

Aftrek in inkomstenbelasting
De zzp’ers die van deze mogelijkheid gebruikmaken, kunnen de aan het pensioenfonds betaalde premies aftrekken in de aangifte inkomstenbelasting.

Verplichte pensioenregeling
Overigens geldt in bepaalde beroepsgroepen en bedrijfstakken voor ondernemers een verplichting om deel te nemen aan de pensioenregeling. Dit bestaat al langer en dus niet pas vanaf de inwerkingtreding van de WTP.

Die verplichting geldt voor ondernemers met een schildersbedrijf, stukadoorsbedrijf, glaszetbedrijf, afwerkingsbedrijf, afbouwbedrijf, natuursteenbedrijf of een terrazzo- of vloerenbedrijf. Verder geldt die verplichting voor ondernemers die het beroep uitoefenen van apotheker, fysiotherapeut, huisarts, verloskundige, medisch specialist, dierenarts, notaris of kandidaat-notaris, loods of roeier in het Rotterdamse Havengebied.

Betalingen aan natuurlijke personen in januari 2024 opgeven aan Belastingdienst

Betaalde je in 2023 bedragen aan natuurlijke personen die niet bij jou in dienstbetrekking waren of die een factuur met btw aan jou uitreikten? En ben je inhoudingsplichtige voor de loonheffingen? Dan moet je deze bedragen uiterlijk deze maand, dus uiterlijk 31 januari 2024, aan de Belastingdienst doorgeven.

Opgaaf Uitbetaling bedragen aan derden
Het verplicht doorgeven aan de Belastingdienst van aan natuurlijke personen betaalde bedragen wordt ook wel de opgaaf Uitbetaling bedragen aan derden, ofwel opgaaf UBD genoemd. Tot en met 2021 hoefde je deze opgaaf UBD alleen te doen als de Belastingdienst daarom vroeg.

Vanaf het jaar 2022 moet je dit echter verplicht uit eigen beweging doen. Deze verplichting geldt voor:

• inhoudingsplichtigen, ofwel (rechts)personen met een loonheffingennummer
• bepaalde collectieve beheersorganisaties (cbo’s)

Geen opgaaf UBD
De opgaaf UBD geldt voor betalingen aan natuurlijke personen voor door hen verrichte werkzaamheden en diensten. Bepaalde betalingen hoef je echter niet door te geven. Dit geldt bijvoorbeeld voor betalingen die je doet aan een natuurlijke persoon die werknemer is bij jou of voor jou werkzaamheden verricht als vrijwilliger. Ook betalingen aan een natuurlijke persoon die daarvoor een factuur met btw heeft uitgereikt, zijn uitgezonderd van de opgaaf UBD.

Welke gegevens?
Je doet de opgaaf UBD digitaal. Hierbij moet je de volgende gegevens opgeven:

1. Naam, adres, bsn en geboortedatum van de natuurlijke persoon
2. De in 2023 betaalde bedragen, inclusief eventuele kostenvergoedingen aan de natuurlijke persoon
3. De datum waarop je de betaling deed

Uiterlijk 31 januari 2024!
De betalingen aan natuurlijke personen die je in 2023 deed, moet je uiterlijk 31 januari 2024 doorgeven aan de Belastingdienst. Ben je inhoudingsplichtige voor de loonheffingen of een collectieve beheersorganisatie, dan moet je dit uit eigen beweging doen. In alle andere gevallen hoef je dit alleen te doen als de Belastingdienst daarom vraagt.

Renseigneringsverplichting
Het verplicht doorgeven van de betaalde bedragen aan de Belastingdienst wordt ook wel de renseigneringsverplichting genoemd. Je dient dit uit eigen beweging te doen. De verplichting geldt voor twee groepen administratieplichtigen:

• Inhoudingsplichtigen, ofwel (rechts)personen met een loonheffingennummer
• Bepaalde collectieve beheersorganisaties (cbo’s)

Uitgesloten betalingen
Bepaalde betalingen hoef je niet door te geven. Het gaat hier onder meer om betalingen voor werkzaamheden die zijn verricht als vrijwilliger, werkzaamheden en diensten waarvoor een factuur is uitgereikt met omzetbelasting, de werkzaamheden en diensten die zijn verricht als werknemer en de vergoedingen voor een auteursrecht.

Aan te leveren gegevens
Het aanleveren van de gegevens moet digitaal. Het gaat hierbij om de volgende gegevens:

• Naam, adres, bsn en geboortedatum van de ontvanger van de betaling
• De in het kalenderjaar betaalde bedragen, inclusief eventuele kostenvergoedingen
• De datum waarop je de uitbetaling hebt gedaan

Meer weten

Heb je vragen over dit nieuwsartikel? Neem gerust contact op met een van onze adviseurs. Wij helpen je graag. Bekijk ook de andere artikelen van onze lonenspecial.